ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΜΠΟΣΤΑΝΙ

Η αλλαγή κάθε εποχής, έρχεται με τα χρώματά της. Μου αρέσει να φαντάζομαι τα μποστάνια σαν πίνακες, έργα τέχνης που αλλάζουν τις παραστάσεις τους δύο φορές τον χρόνο. Τον χειμώνα γεμίζουν με τις αποχρώσεις του πράσινου, που δίνουν τα μαρούλια, το σπανάκι, τα κρεμμυδάκια, το σέσκουλο και το παζί. Το καλοκαίρι από την άλλη, η παλέτα κινείται σε πολύ μεγαλύτερο φάσμα. Κόκκινο, μελιτζανί, πράσινο, κίτρινο και πορτοκαλί από όλων των λογιών τα καλούδια, έρχονται για να στήσουν μια εικόνα που ευχαριστεί το μάτι, πολύ πριν ευχαριστηθεί ο ουρανίσκος.

Οι γονείς μου είναι αυτοί που φροντίζουν κατά κύριο λόγο τα μποστάνια, μα όσο περνούν τα χρόνια θέλω να συμμετέχω κι εγώ. Το να φυτεύεις λαχανικά και να ανακατεύεσαι με τα χώματα, έχει κάτι από τις παιδικές μνήμες όλων εμάς των millennials, που ξέρουμε από παιχνίδια σε εξωτερικούς χώρους. Αλλά και με τους σημερινούς όρους των σαράντα και κάτι χρόνων μου, η στιγμή που κόβω τα ντοματίνια ΜΟΥ από την ντοματιά ΜΟΥ, βρίσκεται πολύ ψηλά στην λίστα όσων με ευχαριστούν να κάνω σε αυτήν τη ζωή.

Στο κτήμα διαθέτουμε μια μεγάλη συλλογή από σπόρους, που είτε τους έχουμε αγοράσει, είτε τους έχουμε κρατήσει από παλιότερες σπορές μας. Σκοπεύω να γράψω ένα σχετικό άρθρο για τη διαδικασία που ακολουθούμε προκειμένου να φτιάξουμε φυτώρια από δικούς μας σπόρους. Φέτος, παρόλα αυτά, μια σειρά από άλλες απαιτητικές εργασίες που έχουν να κάνουν και με το ακραίο καιρικό φαινόμενο Daniel που ζήσαμε το περασμένο φθινόπωρο, δεν άφησαν τα χρονικά περιθώρια για να ετοιμάσουμε φυτώρια, κι έτσι πολύ απλά προμηθευτήκαμε όσα χρειαζόμασταν από ένα θερμοκήπειο που εμπιστευόμαστε πολύ.

Τι καλούδια θέλαμε στα κουζινικά μας αυτό το καλοκαίρι; Αυτό το ερώτημα απαντήσαμε πρώτο, ώστε να κάνουμε τις αντίστοιχες προμήθειες. Πήραμε λοιπόν:

• Φασολάκια
• Ντοματιές
• Ντοματάκια βελανίδια
• Πιπεριές
• Κολοκυθιές για μικρά κολοκυθάκια
• Αγγουριές
• Φραουλιές
• Μελιτζανιές
• Βλήτα

Δεν ξεκινάμε βέβαια για το θερμοκήπειο, αν πρώτα δεν έχουμε προετοιμάσει τα παρτέρια μας. Στο κτήμα έχουμε δει βελτίωση στην σοδειά μας από τότε που υπερυψώσαμε το μποστάνι μας. Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως έχουμε οριοθετήσει κάθε παρτέρι με τσιμεντόλιθα, δημιουργώντας ένα παραλληλόγραμμο που έχουμε γεμίσει με χώμα. Γιατί όμως ήταν σημαντική αυτή η αλλαγή;

Σκεφτείτε το κάθε υπερυψωμένο παρτέρι σαν μια μεγάλη γλάστρα. Με τον ίδιο τρόπο που ένα μικρό ευαίσθητο φυτό θα το το βάζαμε σε μια γλάστρα, αντί να το φυτέψουμε στο έδαφος, αντίστοιχα συμπεριφερόμαστε και στα φυτώριά μας. Η αγγλική ορολογία για αυτού του τύπου τα παρτέρια είναι raised beds (υπερυψωμένα κρεβάτια) και βοηθούν και στο νερό του ποτίσματος αλλά και στα θρεπτικά συστατικά του χώματος να οριοθετούνται και κατά συνέπεια να αποδίδουν καλύτερα.

Κάποιες ημέρες νωρίτερα, λοιπόν, σηκώνουμε τα μανίκια και καθαρίζουμε τα παρτέρια από την σπορά της χειμερινής περιόδου. Βγάζουμε τα φυτά που έδωσαν ό,τι είχαν να δώσουν και τα μαζεύουμε για να τα δώσουμε στις κότες μας. Καθαρίζουμε επίσης τυχόν ζιζάνια, δηλαδή άσχετες πρασινάδες, και με ένα φτυάρι ανακατεύουμε το καθαρό πλέον χώμα, ώστε να αφρατέψει και να πάρει αέρα. Θα το αφήσουμε έτσι για 1-2 ημέρες, και στην συνέχεια θα του ρίξουμε κοπριά και θα το ισιώσουμε με την τσουγκράνα.

Και τώρα είναι η ώρα για λίγη πρακτική αριθμητική. Μην τρομάζετε. Με το μάτι, χωρίζουμε το παρτέρι και σκάβουμε μικρές λακούβες σε απόσταση περίπου 30-40 εκατοστών μεταξύ τους. Είναι οι μικρές φωλιές που θα φιλοξενήσουν τα φυτά και θα τα θρέψουν για τους επόμενους μήνες.

Τα φυτώρια έρχονται από το θερμοκήπιο, έχοντας την μικρή και ευαίσθητη ριζούλα τους προστατευμένη μέσα σε ένα νάυλον σακουλάκι. Τα κρατάμε έτσι και μόνο την ώρα του φυτέματος σκίζουμε και αφαιρούμε το νάυλον με μεγάλη προσοχή, ώστε να μην τραυματίσουμε ή καταστρέψουμε το φυτό.

Δεν μεγαλώνουν όλα τα ζαρζαβατικά με τον ίδιο τρόπο. Οι κολοκυθιές για παράδειγμα δεν αναπτύσσουν ύψος, αλλά απλώνονται στο έδαφος. Τα βλήτα δεν είναι βαριά και οι φραουλίτσες θυμίζουν μικρά θαμνάκια. Από την άλλη, οι τομάτες, τα τοματίνια, οι αγγουριές, οι πιπεριές, οι μελιτζάνες και τα φασολάκια πρόκειται να ψηλώσουν. Για να βοηθήσουμε την υποστήριξή τους και να μπορέσει ο κορμός τους να μεγαλώσει χωρίς να λυγίσει από το βάρος που θα αποκτά με τον καιρό, χρησιμοποιούμε καλάμια. Κόβουμε τα δικά μας καλάμια από περιοχές που φυτρώνουν οι καλαμιές και με προσεκτική συντήρηση τα κρατάμε ακόμα και για μια διετία. Σίγουρα όμως μπορείτε να βρείτε καλάμια σε καταστήματα με είδη κήπου.  

Τα φυτώρια που πρόκειται να ψηλώσουν, λοιπόν, χρειάζονται λίγη παραπάνω αγάπη. Βάζουμε το καθένα ξεχωριστά στο παρτέρι, καλύπτουμε με χώμα και ρίχνουμε τριγύρω κοπριά. Λίγα εκατοστά παραδίπλα θα μπήξουμε και το καλάμι. Αν εξαιτίας του σκληρού χώματος υπάρχει δυσκολία, βρέχουμε τοπικά το χώμα και μπήγουμε αρχικά έναν σιδερένιο λοστό, ώστε να ανοίξουμε την τρύπα. Σε εκείνο το σημείο βάζουμε το καλάμι που θα παίξει τον ρόλο υποστηλώματος.

Συνήθως δεν θα δέσουμε τα φυτώρια επί τόπου πάνω στο καλάμι, αφού ακόμα είναι μικρά και δεν χρειάζονται υποστήριξη. Καθώς μεγαλώνουν όμως και πάνε να λυγίσουν, θα τα δέσουμε ελαφρά σε δύο ή και τρία σημεία τους. Κάποιες φορές, κυρίως για τις τοματιές μας, που πρόκειται να βαρύνουν αρκετά, θα στήσουμε κρεβατίνα, ένα πλέγμα δηλαδή από καλαμιές πάνω στις οποίες θα στηρίζεται το φυτό που μεγαλώνει. Οι κρεβατίνες είναι γνωστές κυρίως για την χρήση του στις κληματαριές, που εξαπλώνονται και βαραίνουν πολύ, αλλά ο μπαμπάς φτιάχνει συχνά για τομάτες, τοματάκια και φασολάκια.

Η επόμενη πινελιά είναι το νεράκι. Με προσοχή για να μην το πληγώσουμε, ρίχνουμε νερό σε κάθε φυτό ξεχωριστά γύρω από την ρίζα του, χρησιμοποιώντας ένα ποτιστήρι. Και λίγο πριν καθίσουμε αναπαυτικά για να απολαύσουμε το μποστάνι που μόλις γεννήθηκε, έχουμε μια τελευταία υποχρέωση. Οι γάτες θα πάνε να περιεργαστούν τα φυτά, θα ανακατέψουν το χώμα και τελικά θα χαλάσουν ευαίσθητα φυτά. Για να αποφύγουμε να δούμε τον Τόμας ή την Τάιγκερ να τινάζουν τα χώματα πέρα από τα τσιμεντόλιθα και να ανακατεύουν τον τόπο, τοποθετούμε πάνω από το παρτέρι, κλαδιά δέντρων. Σχηματίζεται έτσι ένα πλέγμα, με το οποίο οι γάτες δεν θέλουν πολλά πολλά κι έτσι τα ζαρζαβατικά μας μένουν ήσυχα να κάνουν αυτό που ορίζει η φύση τους.

Θα περάσουν μερικές εβδομάδες για να δούμε τα φυτώρια να ψηλώνουν, την πρασινάδα τους να φουντώνει και τους καρπούς να δένουν. Και θα περάσουν ακόμα περισσότερες ώσπου να κόψουμε τα ζαρζαβάτια μας για να μαγειρέψουμε. Ως τότε χρειάζεται να είμαστε συνεπείς στο πότισμα, κυρίως όσο οι μέρες μεγαλώνουν και η θερμοκρασία ανεβαίνει. Κάποια φυτά θα αναπτυχθούν καλύτερα από άλλα. Κάποια λαχανικά, όπως λέμε, θα παλαβώσουν και δεν θα προλαβαίνουμε την παραγωγή, ενώ κάποια θα βγάλουν με το ζόρι λίγους καρπούς. Η κάθε χρονιά έχει τις ιδιοτροπίες της και εμείς είμαστε ανοιχτοί σε αυτό που θα μας δώσει η γη, επιμένοντας με νεράκι, κοπριά και βιολογικά σκευάσματα χαλκού. Αξίζει και με το παραπάνω, όταν γευόμαστε το λαχανικό που κόψαμε από το παρτέρι μας. Γιατί έχει την ξεχασμένη εκείνη γεύση που έχει κάπως χαθεί πια από τα τραπέζια μας. Το νιώθω κάθε φορά που κάνω ντοματοσαλάτα με πιπεριές και αισθάνομαι πως οποιοδήποτε άλλο συνοδευτικό θα μπερδέψει και θα χαλάσει αυτήν την απέραντη νοστιμιά και το άρωμα των ταπεινών(;) λαχανικών.

Κάπως έτσι ξεκινά η άνοιξη για εμάς, ενώ λίγο καιρό πριν είχαμε φυτέψει τα μαρούλια που θα φάμε την Πασχαλιά. Και οι εποχές εναλλάσσονται και η ζωή προχωρά. Για περισσότερες ιστορίες από την απλή και όμορφη ζωή μας στο κτηματάκι, μπορείτε, αν θέλετε, να με ακολουθήσετε σε Instagram και Facebook. Εκεί μοιράζομαι τις εμπειρίες μου από το μικρό μας κτηματάκι, αλλά και από ό,τι άλλο όμορφο συναντώ.

Chase the slow,