Ιορδανια (μερος 1): Ακολουθωντας τα ιχνη του Μεγαλου Αλεξανδρου και του Μωυση
Το αεροπλάνο έχει αρχίσει την κάθοδο. Η αεροσυνοδός περνά για να ελέγξει αν οι ζώνες είναι δεμένες σωστά κι αν τα πράγματά μας έχουν τοποθετηθεί κάτω από το μπροστινό κάθισμα. Τα δικά μου είναι ακόμα απλωμένα στο τραπεζάκι μου. Υπακούω στις υποδείξεις της και χαλαρώνω στο κάθισμα, κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο. Βλέπω την έρημο να απλώνεται από κάτω μας, ως εκεί που φτάνει το μάτι μου. Δίπλα κάθεται η Αγγελική. Η Ιορδανία ήταν δικιά της ιδέα και να’μαστε τώρα, έτοιμες να ζήσουμε το όνειρο της Μέσης Ανατολής. Τις επόμενες ημέρες θα διασχίσουμε την χώρα από τον Βορρά ως τον Νότο, θα γνωρίσουμε αρχαίους κόσμους των Ναβαταίων και των Βεδουίνων που η Δύση ανακάλυψε πρόσφατα, θα βαδίσουμε στα ίχνη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, θα βρεθούμε στο χαμηλότερο σημείο του πλανήτη και θα περιηγηθούμε σε τοποθεσίες βιβλικές, φορτισμένες με την ενέργεια των χριστιανικών γραφών.
Το βράδυ μάς βρίσκει στο πολύβουο και πολύχρωμο Αμμάν. Εδώ οι άνθρωποι μένουν έξω ως αργά, θεωρούν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας προαιρετικό, πίνουν λεμονάδα με μέντα, άντε και κανέναν καφέ από τα Starbucks, τρώνε φαλάφελ και κνάφι και καπνίζουν ναργιλέ ακούγοντας έθνικ μουσικές στο δημοφιλές καφέ Jafra. Οι ενδυμασίες των γυναικών κινούνται σε ένα ευρύ φάσμα που ξεκινά από τα οικεία ρούχα της Δύσης και φτάνει ως το χιτζάμπ, που δεν συγχωρεί παρά μόνο μια σχισμή στα μάτια. Ακόμα, όμως, και όσες επιλέγουν να τηρήσουν αποστάσεις από τις ενδυματολογικές θρησκευτικές προσταγές του μουσουλμανισμού, ποτέ δεν έχουν μεγάλο μέρος του δέρματος σε κοινή θέα. Βρισκόμαστε στην χώρα της υπέρκομψης βασίλισσας Ράνια αλλά και της μπούργκα. Στην χώρα που αγκαλίαζει τις δυτικές επιρροές και τα MacDonalds, αλλά ακόμα απαγορεύει στις γυναίκες να ζήσουν μόνες τους, ακόμα κι αν είναι οικονομικά ανεξάρτητες. Στην χώρα που με έναν παράξενο τρόπο, με κάνει να νιώθω κοντά στην Ελλάδα και μακριά της, την ίδια στιγμή.
Το Αμμάν είναι πολύ πιο δροσερό, απ’ όσο θα περίμενα για τα μέσα του Ιούλη. Την ημέρα όμως, που κινούμαστε εκτός πόλης ο ήλιος δεν αστειεύεται καθόλου. Η ξεναγός μας, η Άννα, επιμένει να ξεκινάμε νωρίς, να φοράμε ρούχα που προστατεύουν και να έχουμε μαζί μας νερό και αντιηλιακό. Έχει απόλυτο δίκιο. Παρότι, το επόμενο πρωινό φτάνουμε στην Γέρασα εγκαίρως, από τα πρώτα λεπτά αντιλαμβανόμαστε την ένταση των ηλιακών ακτίνων πάνω μας. H πόλη, όμως, που πιθανώς έχετε ακούσει ως «Πομπηϊα της Μέσης Ανατολής», μας παρασύρει στην γοητεία της. Κι εμείς αφηνόμαστε.
Ο νους ταξιδεύει τώρα στα χρόνια της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο δρόμος του μεγάλου στρατηλάτη από την Αίγυπτο προς τη Μεσσοποταμία, ήταν μακρύς και δύσκολος. Η πομπή προχωρούσε νικηφόρα, μα όπως όλοι οι σκληρά εργαζόμενοι άνθρωποι, έτσι κι οι μακεδόνες πολεμιστές έκαναν όνειρα για μια ήρεμη συνταξιοδότηση σε ένα μέρος όμορφο, που θα είχε περισσότερες ανέσεις από αυτές που διέθετε μια τέντα κάτω από τον ήλιο της ερήμου.
Η τοποθεσία αυτή εντοπίστηκε σε ένα μέρος με βλάστηση, δίπλα από τον Χρυσορρόη ποταμό. «Εγώ θέλουμε να γίνει μια πόλη για τα γεράματά μας», είπαν λίγο πολύ οι πολεμιστές και ο Αλέξανδρος ίδρυσε την Jerash, στην οποία χτίστηκαν θέατρα με εξαιρετική ακουστική, ένας ναός αφιερωμένος στον Δία, ένας ακόμα αφιερωμένος στην Άρτεμη, λουτρά, ιππόδρομος, αγορά και πολλά ακόμη. Τα χρόνια όμως πέρασαν κι η Γέρασα – που δεν σημαίνει τίποτα άλλο, παρά αυτό που εννοεί το όνομά της – μέσα στο πέρασμα των αιώνων καλύφθηκε από άμμο. Σαν ένας θησαυρός θαμμένος στο χώμα, παρέμενε κρυμμένος κουβαλώντας πάνω σε κάθεμια από τις πέτρες του τις ζωές και τις μνήμες των ανθρώπων που έζησαν εκεί. Τα τελευταία εκατό περίπου χρόνια, οι ανασκαφές φέρνουν στο φως τα ευρήματα, αλλά προφανώς η παλιά πόλη δεν θα έρθει στην επιφάνεια ποτέ ολοκληρωτικά, επειδή η νέα είναι χτισμένη ακριβώς από πάνω της.
του αρχαιολογικού χώρου
Ακόμη όμως και το ίδιο το Αμμάν έχει πολύ ενδιαφέροντα σημεία για τους λάτρεις των αρχαιοτήτων. Θα διαβάσετε παντού ότι στην ακρόπολη θα δείτε τον ναό και το άγαλμα του Ηρακλή, μα η υπέροχη ξεναγός μας, μας είπε πως αυτό δεν είναι παρά μια παραδοχή μεταξύ των αρχαιολόγων. Απουσία γραπτών αποδείξεων, τα γιγαντιαία θραύσματα χεριού πιθανολογήθηκε πως ανήκαν σε κάποιον με τεράστια δύναμη. Ο συνήθης ύποπτος Ηρακλής, λοιπόν, χρεώθηκε αυτήν την δυνατή γροθιά κι αυτόν τον μεγάλο αγκώνα, μαζί βέβαια με τον διπλανό ναό των ρωμαϊκών χρόνων. Τα χρόνια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ήταν που έγινε και το – εντυπωσιακό είναι η αλήθεια – θέατρο των 6000 θέσεων, που η τοποθεσία του το φέρνει οπτικά σε πολύ ενδιαφέρουσα συμφωνία με το σύγχρονο Αμμάν.
Το επόμενο πρωινό μας βρίσκει να κατευθυνόμαστε στον νότο της χώρας και περνάμε από το σημείο που βρίσκεται ακριβώς στο επίπεδο της επιφάνειας της θάλασσας. Από εδώ και πέρα, θα κινούμαστε χαμηλότερα από αυτό.
Η μέρα που επισκεπτόμαστε τις τοποθεσίες που γνωρίζουμε από την Βίβλο, έχουν για τον καθένα από εμάς διαφορετική σημασία. Η στιγμή όμως που με βρίσκει να βαδίζω προς το σημείο της Βάπτισης και τον Ιορδάνη ποταμό, φέρνει μέσα μου ένα απροσδόκητο συναίσθημα γαλήνης. Λες κι ο τόπος φέρει πάνω του μια ιδιαίτερη δύναμη που, όμως, εκδηλώνεται με ηρεμία και σιωπή. Ένα οριοθετημένο μονοπάτι που περνά ανάμεσα από θάμνους και χουρμαδιές, μας οδηγεί στο σημείο που οι προφορικές αναφορές (μην ξεχνάμε πως οι χριστιανοί ήταν υπό διωγμό και δεν ήθελαν να αφήνουν γραπτές μαρτυρίες) οδήγησαν την αρχαιολογική έρευνα στο σημείο που ο Ιωάννης βάφτισε τον Ιησού. Προκειμένου να προστατευτούν τα ευρήματα, η πορεία του Ιορδάνη άλλαξε τεχνητά.
Η όχθη του ποταμού είναι η επόμενη στάση μας. Ο Ιορδάνης, οι εκβολές του οποίου είναι στη Νεκρά Θάλασσα, χρόνο με τον χρόνο στερεύει και τα νερά του δείχνουν στάσιμα και θολά. Εδώ, μας χωρίζουν τρία μόλις μέτρα από το γειτονικό Ισραήλ και η παρουσία των αρχών είναι εμφανής, ειδικότερα μετά την πρόσφατη προσπάθεια κάποιων να διασχίσουν παράνομα τα σύνορα. Στην απέναντι όχθη, οι χριστιανοί που πηγαίνουν για να βαπτιστούν είναι πολλοί. Εμείς βρέχουμε τα πόδια μας, βιώνουμε την στιγμή, ο καθένας με τον δικό του τρόπο και παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής για το λεωφορείο μας. Το όρος Νέμπο μας περιμένει.
στον Ιορδάνη
Στην προχωρημένη ηλικία των 120 ετών, λοιπόν, σύμφωνα με τις Γραφές, ο Μωυσής στέκεται στην πλαγιά του όρους αυτού, ατενίζοντας την θέα. Έπειτα από πολλά δύσκολα χρόνια,, που διώχθηκε με τον λαό του Ισραήλ από την Αίγυπτο και περιφερόταν στην έρημο αναζητώντας την Γη της Επαγγελίας, λίγο πριν κλείσει τα μάτια του, ο Θεός του αποκάλυψε τον τόπο όπου θα γινόταν το καταφύγιο των Εβραίων. Μπροστά του τώρα εκτείνεται η εύφορη κοιλάδα του Ιορδάνη και ο Μωυσής ξέρει πως η αναζήτηση έλαβε τέλος.
Παρότι οι έρευνες έχουν φέρει στο φως τάφους, κανένας από αυτούς δεν έχει επιβεβαιωθεί πως ανήκει στον Μωυσή. Την ανασκαφή, που έχει επίσης αποκαλύψει χριστιανικό ναό και ψηφιδωτά, έχει αναλάβει το Τάγμα των Φραγκισκανών, που αγόρασε την έκταση και την έχει διαμορφώσει πολύ όμορφα. Ο ανηφορικός διάδρομος που οδηγεί στην εκκλησία και στο κενοτάφιο του Μωυσή, είναι στρωμένος με πέτρες ώστε να θυμίζει την ραχοκοκαλιά ενός ψαριού, αφού ο ΙΧΘΥΣ (Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ) είναι κυρίαρχο σύμβολο στον χριστιανισμό.
Ο ίδιος ο Μωυσής όμως, έχει ταυτιστεί με ένα άλλο σύμβολο, η ιστορία του οποίου φέρνει πολύ δυνατούς συνειρμούς στην σημερινή πραγματικότητα. Το περίφημο ραβδί, με το οποίο άνοιξε την Ερυθρά θάλασσα στα δύο, μαζί με το φίδι, που μάλιστα συχνά το συναντάμε στην ιατρική. Ο Μωυσής, λοιπόν, είχε τοποθετήσει το φίδι στο ραβδί του, ώστε οι Εβραίοι να το κοιτάζουν και να γλιτώνουν με τον τρόπο αυτό τον θάνατο από την πανώλη.
από τον ΙΧΘΥ
Μήπως θυμίζει κάτι όλο αυτό; Ας σκεφτούμε το πολύ κοντινό 2020, και την δικιά μας σύγχρονη «πανώλη». Προκειμένου να γλιτώσουμε, φορέσαμε μάσκες, απομονωθήκαμε και στρέψαμε το βλέμμα μας στον κορονοϊό (το φίδι, ως σύμβολο). Αυτή η προσοχή όλων στο κακό ήταν που βοήθησε να κινηθούν οι μηχανισμοί που έπρεπε και να θέσει υπό έλεγχο η ανθρωπότητα την πανδημία και τον θάνατο που αυτή επέφερε. Κάποια σύμβολα είναι διαχρονικά και τα κατανοούμε ακριβώς επειδή βλέπουμε κάτι από τον εαυτό μας σε αυτά.
Η ράβδος με το φίδι, συνθέτουν ένα επιβλητικό γλυπτό στο Νέμπο, σε σημείο με εκπληκτική θέα στην κοιλάδα του Ιορδάνη, τη Νεκρά Θάλασσα και τα βουνά της, την Ιεριχώ και την Ιερουσαλήμ.
Η Ιορδανία έχει ακόμα πάρα πολλά να μας δείξει. Στο δεύτερο και στο τρίτο μέρος αυτού του οδοιπορικού, μπορείτε να διαβάσετε για την επίσκεψή μας στην εμβληματική Πέτρα, για την διανυκτέρευσή μας στην αχανή έρημο Ουάντι Ραμ αλλά και για την εμπειρία μας στην μοναδική στον κόσμο Νεκρά Θάλασσα. Για ακόμη περισσότερα, μπορείτε αν θέλετε να με ακολουθήσετε σε Facebook και Instagram όπου μοιράζομαι εμπειρίες από τα ταξίδια μας, ιστορίες από το μικρό μας κτηματάκι, αλλά και ό,τι άλλο όμορφο συναντώ.
Chase the slow,
Το άρθρο δεν είναι sponsored.